دوره 3، شماره 7، 1402، صفحات 31 - 42

نویسندگان : علی صادقی* ¹ ، دکتر لادن سلیمی ²

چکیده :
این مطالعه باهدف بررسی بازخورد (نظرات و ترجیحات) دانشجویان علوم انسانی از شیوه‌های آموزش حضوری، آنلاین و ترکیبی پس از بازگشت به کلاس حضوری انجام‌شده است. بااینکه تحقیقات بسیاری در رابطه با تغییر اجباری به آموزش آنلاین در طول همه‌گیری کووید-19 وجود داشت، اما تحقیقات کمی درباره درک و دریافت دانشجویان از روش‌های مختلف آموزش و یا مقایسۀ بین آن‌ها انجام‌شده است. رویکرد این پژوهش کیفی و با استفاده از راهبرد تحلیل موضوعی یا تماتیک بود. جامعه پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه‌های دولتی شهر تهران بودند که داده‌ها با استفاده از روش نمونه‌گیری نظری هدفمند بر اساس اشباع نظری با تعداد 24 مشارکت‌کننده موردمطالعه قرار گرفتند. داده‌ها از طریق مصاحبه‌های شبه ساختاری گردآوری شدند. مضامین و مفاهیم مرتبط با سه روش آموزش حضوری، آنلاین و ترکیبی در دوران همه‌گیری کووید-19 کدگذاری شدند. کدهای تحلیل داده‌ها، توصیفی بودند. از طریق فرآیند کدگذاری، از الگوهای واکنش برای آگاهی‌رسانی مضامین و مقوله‌های حاصل‌شده در راستای ارتباط آنان با سؤالات پژوهش استفاده شد. مزایای آموزش حضوری از دیدگاه دانشجویان شامل رابطۀ بی‌واسطه با استادان، اجتماعی شدن، تعامل و همچنین مشارکت فعال دانشجویان بود. اصلی‌ترین ایراد آموزش حضوری جدول زمانی است. همچنین مزایای آموزش آنلاین مکان و زمان‌بندی منعطف و تغییرپذیری و آشنایی با فناوری دیجیتال می باشد. معایب آن به مشکلات فنی و فقدان کلاس‌های عملی است. اکثریت دانشجویان آموزش ترکیبی را بر دو آموزش دیگر ترجیح دادند. بازخورد دانشجویان نسبت به شیوه آموزش، آموزش حضوری و آنلاین و آموزش ترکیبی است؛ بنابراین سیاست‌های عملی دانشگاه و راهکارهایی برای اتخاذ روش‌های آموزش ترکیبی/چندگانه (حضوری و آنلاین) موردبحث قرارگرفته‌اند.

کلمات کلیدی :
آموزش حضوری، آموزش آنلاین، آموزش ترکیبی، دانشگاه، بازخورد دانشجویان، همه گیری کووید-19